O receptorach kannabinoidowych, cz. 5 – receptory serotoniny 5-HT

7 lutego 202020 września 2021 Jarosław Stadnik

Receptory serotoninowe 5-HT szeroka grupa receptorów, które również są stymulowane przez kannabinoidy. Oczywiście nie wpływają na nie tak silnie jak na receptory CB1 i CB2, ale ich subtelne działanie ma swoje znaczenie terapeutyczne. Przekonajmy się jakie…

Receptory 5-HT to grupa kilkunastu receptorów, których lokalizacja znajduje się w mózgu człowieka. Mogą znajdować się na autoreceptorach somatodendrycznych, na synapsach i presynapsach neuronów w ośrodkowym układzie nerwowym, a także w komórkach glejowych. Wyjaśnia to, dlaczego ich odpowiednia modulacja ma wpływ na zdrowie psychiczne i zdolności rozwojowo-poznawcze. W zależności od typu receptora (5-HT_1A, 5-HT_1B, 5-HT_1D, 5-HT_2A, 5-HT_2B,5-HT_3, i inne,) mogą one mieć hamujący lub pobudzający wpływ na poziom serotoniny.

5-HT-1A – CBD indukuje działanie przeciwpaniczne

Pobudzenie wrażliwości tych receptorów ma niezastąpione znaczenie w medycynie. Leki antydepresyjne i przeciwlękowe opierają się na mechanizmie, który stymuluje ten receptor. Inhibicja wychwytu zwrotnego serotoniny ma kluczowe znaczenie w utrzymani jej odpowiedniego poziomu w obliczu deficytu związanego z problemami psychicznymi i zaburzeniami nastroju.

Anandamid jest agonistą tego ważnego receptora, czyli aktywuje ten receptor podobnie jak stosowane leki farmaceutyczne. Badania naukowe udowodniły, że CBD wpływa bezpośrednio na hamowanie rozpadu anandamidu, jednocześnie sam nie wykazuje działania psychotomimetycznego. CBD potrafi jednak poprzez działanie na różne receptory wspomagać naturalne poziomy genów i enzymów oraz procesy biochemiczne.

Jedno z badań sugeruje, że CBD może mieć również bezpośredni wpływ na receptory 5-HT-1A. Modele zwierzęce otrzymywały podskórnie CBD w dawce 5 mg /kgMC/doba przez 21 dni. Oceniano poziom paniki na modelu podniesionego labiryntu krzyżowego. Zbadano również czy występują zmiany w ekspresji mRNA 5-HT-1A lub 5-HT-2C. Naukowcy doszli do ciekawych odkryć. Wyniki wykazały, że powtarzane, ale nie ostre, obwodowe podawanie CBD zmniejsza odpowiedzi ucieczkowe w labiryncie krzyżowym. To leczenie nie zmieniło ekspresji mRNA receptora 5-HT-1A lub 5-HT-2C. Efektom CBD zapobiegano przez wstrzyknięcie DPAG antagonisty receptora 5-HT1A – co umacnia dowód na działanie kannabidiolu na receptory. CBD skutecznie obniżyło poziom stresu i panik u szczurów umieszczonych w prostym labiryncie bez wyjścia.

Inne badanie przeprowadzono aby określić czy CBD wpływa na poziom odczuwanego lęku. Badanie ujawniło ciekawe działanie CBD. Odkryto, że kannabidiol działa co najmniej dwutorowo. Oddziałuje na receptory 5-HT-1A oraz CB1 w sposób dający efekt przeciwlękowy. Jednak hamowanie aktywności CB1 nie zmniejszyło wyraźnie efektu przeciw lękowego. Sugeruje to, że przeciwlękowe działanie wynika z większego zaangażowania CBD z receptorami 5-HT-1A niż CB1.

Receptory 5-HT i antydepresyjne CBD

Badanie polegało na określeniu antydepresyjnego wpływu kannabidiolu na receptory serotoniny. Ocenie poddane zostały modele zwierzęce, które podzielono na cztery grupy. Pierwsza z nich otrzymywała podskórnie CBD, druga otrzymywała substancję o nazwie 8-OH-DPAT – silny agonista 5-HT1A, trzeciej grupie podawano anandamid. Po podaniu substancji odpowiedniej dla każdej z grup, modelom podawano WAY100635 – antagonista 5-HT-1A, lub AM251 – antagonistę CB1. Czwarta grupa dostawała WAY100635, a następnie anandamid. Pozwoliło to określić, które receptory są związane ze stanami depresyjnymi. Naukowcy zaobserwowali, że WAY100635 blokował efekty CBD, 8-OH-DPAT i anandamidu, a AM251 blokował efekt działania CBD. Pozwoliło to wnioskować, że CBD indukuje działanie podobne do antydepresyjnego w związku z aktywacją 5-HT-1A, ale siłą zależną od jednoczesnej interakcji CBD z receptorem CB1.

Wnioski

Tych kilka doświadczeń na modelach zwierzęcych, pozwoliło zbadać zależności i wpływ kannabinoidów na receptory serotoniny. Określony wpływ jest istotny. Wstępne badania określiły bezpośrednią interakcję kannabinoidów na omawiane receptory. Badacze zaobserwowali również pośredni wpływ CBD na receptory 5-HT za pomocą innych szlaków metabolicznych, enzymatycznych, syntezy oraz drogą modulacji innych receptorów, w tym CB1.

Wiedza na temat działania kannabinoidów na ciało człowieka jest coraz większa. Stale uzupełniające się elementy pełnej wiedzy o medycznym zastosowaniu konopi pozwoli na stworzenie skuteczniejszych leków. Odkrywane są kolejne mechanizmy działania jakimi unikalne związki z tych roślin wpływaj na wewnętrzne procesy biochemiczne. Daje to możliwości opracowania receptur, które będą działać wybiórczo w tych obszarach i stymulować tylko te procesy, które są pożądane przy leczeniu indywidualnych przypadków chorobowych.

Przeczytaj także:

Bibliografia: